Nous avons passé la soirée d'hier chez Andrei, un espérantiste russe et son épouse allemande, Ramona. Ils avaient invité deux autres espérantistes, Harald, un allemand et Présence, une française. Trois Français, deux allemands, un russe, six espérantistes qui peuvent se comprendre et échanger sur les sujets les plus divers grâce à notre langue commune.
La guerre d'Ukraine bien sûr, tient une bonne place dans les conversations. Andrei et Ramona – qui parle aussi le russe - viennent en assistance aux réfugiés ukrainiens – beaucoup sont russophones – qu'ils accompagnent dans les démarches administratives à leur arrivée en Allemagne. On parle aussi de l'âge de la retraite, il faut attendre 67 ans ici pour faire valoir ses droits à pension, ils nous envient. On parle des espérantistes que les uns et les autres connaissent, de Mickaël Bronstein, l'écrivain et barde russe de Tikhvine qui a logé chez eux mais aussi chez nous en Normandie. On parle de voyages : du Canada, Andrei et Ramona en reviennent, de Barcelone, leur fille y vit, de la France , Ramona rêve d'un voyage en Bretagne – on y ajoute la Normandie, elle sait désormais où loger. On parle aussi cuisine et fromage, ceux de Normandie ou ceux des Cévennes, Présence y a passé son enfance et son père avait une chèvrerie et qui dit chèvre dit fromage.En quittant la maison, nous échangeons quelques mots avec Peter Lüttingens, un ancien footballeur professionnel de Cologne, aujourd'hui âgé de 83 ans – il en paraît 70 à peine. Il parle un peu le français et son regard se fait souriant pour évoquer sa victoire contre Marseille au Stade-Vélodrome 3-0 à l'occasion de la finale de je ne sais quel championnat européen. Je ne connais rien au foot, je ne m'y intéresse pas mais le bonhomme a l'air sympa.Présence et Andrei nous ont suggéré un autre itinéraire que celui que nous avions prévu pour rejoindre Bonn. Au lien de revenir à Cologne pour y suivre le Rhin, il nous conseillent de contourner la ville – nous l'avons un peu visitée hier – par la langue verte, un grand espace vert qui entoure la ville et constitue un bel itinéraire périphérique pour piétons et cyclistes.Leur proposition est la bonne. La matinée a des airs de balade. Nous sommes protégés du soleil déjà chaud dès le matin – Cette journée est plus chaude encore que les précédentes.On rejoint le Rhin au sud de la ville. Des usines gigantesques bordent le fleuve sur les premiers kilomètres puis, au fur et à mesure que l'on s'éloigne de Cologne. On retrouve la tranquillité et la sérénité du fleuve. Les pistes sont bonnes, le temps est supportablement chaud.Nous arrivons assez tôt à Bonn, le temps d'un petit tour dans la ville avant de rejoindre Conny, l'espérantiste qui nous y accueille ce soir.L'ancienne capitale fédérale a retrouvé ses airs de ville de province. Nous la revoyons avec plaisir, sous le soleil cette fois, il y a cinq ans, il pleuvait. Elle est bien plus accueillante ainsi.
Ni kune manĝis hieraŭ vespere kun Andrei, rusa Esperanto kaj lia germana edzino, Ramona. Ili invitis du aliajn esperantistojn, Harald, germanon, kaj Présence, francinon. Tri francoj, du germanoj, unu ruso, ses esperantistoj, kiuj povas interkompreni sin kaj diskuti la plej diversajn temojn danke al nia komuna lingvo.
La ukraina milito, kompreneble, estas temo en la konversacioj. Andrei kaj Ramona - kiu ankaŭ parolas la rusan - helpas al ukrainaj rifuĝintoj - multaj estas rusparolantoj - kiujn ili akompanas por la administraj proceduroj ĉe ilia alveno en Germanio. Ni ankaŭ parolas pri la emeritiĝo-aĝo, oni devas atendi 67 jarojn ĉi tie por profiti siajn pensiajn rajtojn, ili envias nin. Ni parolas pri la esperantistoj, kiujn ni konas, pri Mickaël Bronstein, la rusa verkisto kaj bardo el Tiĥvine, kiu tranoktis ĉe ili sed ankaŭ ĉe ni en Normandio. Ni parolas pri vojaĝoj : el Kanado revenas Andrei kaj Ramona, el Barcelono, kie loĝas ilia filino, el Francio, Ramona sonĝas pri vojaĝo al Bretonio - ni aldonas Normandion, ŝi nun scias kie loĝi. Ni parolas ankaŭ pri kuirado kaj fromaĝo, tiuj de Normandio kompreneble sed ankaŭ tiuj de Cévennes, Présence pasigis sian infanaĝon tie kaj lia patro havis kaprinejon kaj kiu diras kaproj diras fromaĝon.
Forlasante la domon, ni interŝanĝas kelkajn vortojn kun Peter Lüttingens, iama profesia futbalisto el Kolonjo, nun 83-jara - li aspektas apenaŭ 70-jara. Li parolas iom la francan kaj liaj okuloj ridetas kiam li elvokas sian venkon kontraŭ Marsejlo ĉe la Stade-Vélodrome 3-0 dum la finalo de mi ne scias kia eŭropa ĉampionado. Mi scias nenion pri piedpilko, mi tute ne interesiĝas pri ĝi, sed la ulo aspektas simpatia.
Présence kaj Andrei proponis alian vojon ol tiu, kiun ni planis por atingi Bonn. Anstataŭ reveni al Kolonjo por tie sekvi Rejnon, ili rekomendas ĉirkaŭiri la urbon – ni vizitis ĝin iom hieraŭ – per la "verda lango", granda verda spaco kiu ĉirkaŭas la urbon kaj faras belan periferian vojon por piedirantoj kaj biciklantoj.
Ilia propono estas taŭga. La matenbiciklado aspektas kiel promeno. Ni estas protektataj de la jam varma suno en la mateno – Ĉi tiu tago estas eĉ pli varma ol la antaŭaj.
Ni aliĝas al Rejno sude de la urbo. Gigantaj fabrikoj limas la riveron sur la unuaj kilometroj ; kiam ni malproksimiĝas de Kolonjo, ni retrovas la trankvilecon kaj serenecon de la rivero. La vojoj estas bonaj, la vetero estas elteneble varma.
Ni alvenas sufiĉe frue en Bonn. Ni a-havas sufiĉe da tempo por malgranda travizito de la urbo antaŭ ol iri ĉe Conny, la esperantisto kiu bonvenigas nin ĉi vespere.
La iama federala ĉefurbo reakiris sian etoson de provinca urbo. Ni revidas ĝin plezure, sub la suno ĉi-foje : antaŭ kvin jaroj, pluvis. Ŝi estas multe pli bonvena tiel.
