La voie verte s'interrompt à Varangéville et ne reprend que quelques kilomètres plus loin. Il nous faut donc emprunter une route assez fréquentée mais que l'on quitte heureusement assez rapidement pour emprunter des routes secondaires moins fréquentées.
On passe devant l'usine des salines de l’est. Le conduit qui verse le sel dans les wagons enjambe la route et le canal. Très précisément au-dessus du canal, le tuyau porte l'inscription "la baleine". Les poissons du coin doivent juger la chose prétentieuse...
De façon presque subliminale, la Normandie se rappelle à notre souvenir quand nous croisons un panneau indiquant la direction TOMBLAINE, sans E... sans doute envolé vers un autre horizon puisque nous croisons plus loin le panneau MEREVILLE, avec un E cette fois. Nous laisserons dons aux gens d'ici Tomblaine et Meréville. Nous garderons Tombelaine, Merville et Franceville et même Varengéville... sur Mer et... avec un E.
Les zones que nous traversons sont plutôt tristounes. À l'horizon, les lignes à haute tension, laides et ombreuses., déchirent l'horizon. Les usines, comme la saline ou l'usine Solvay qui fabrique du carbonate et du bicarbonate de sodium, sont en plein cœur de la ville. Elle ont employé des milliers de personnes, elles n'en emploient plus que quelques centaines. L’identité de la ville s'est forgée autour de son industrie, leurs déclins sont parallèles, presque consubstantiels. L'immense église de la ville, a des airs de cathédrale, comme pour rappeler ce temps-là révolu. Comme ailleurs, le maire était ouvrier et communiste, la ville est aujourd'hui à droite... se rêve-t-elle en première de cordée ? Dans ces bassins industriels, l'histoire et la vie des gens souvent se détricotent fil à fil. Toute une société qui doit se réinventer un avenir. Pas facile.
Comme pour effacer tout, on rejoint la voie verte. On roule le plus souvent au fil de l'eau. Et de l'eau, nous en voyons aujourd'hui. Dans le désordre : Canal de jonction, Canal des Vosges, Canal de la Marne au Rhin, Moselle, canalisée ou non, Meurthe..
Ne manque encore à l'appel que notre copine la Meuse - parole d’Ardennais, de naissance ou d'adoption -. Mais elle viendra, nous la rejoindrons dès demai après avoir parcouru une dizaine de kilomètres vers Commercy et Verdun où nous passerons la. C'est un itinéraire que nous connaissons pour avoir parcouru il y a quelques années toute l’EV19, la petite dernière, qui longe le fleuve de sa source, sur le Plateau de Langres, à son embouchure à Hoek Van Holland, aux Pays-Bas.
À Commercy, sûr qu'on se laissera tenter par une petite madeleine... en attendant de retrouver Jeannette...
Pour espérer ce plaisir gourmand, il nous a fallu après avoir quitté l'eau pousser sur les pédales - La côte de Foug est raide... - pour quitter le département de Meurthe-et-Moselle et gagner celui de la Meuse, le dernier à traverser avant d'atteindre les Ardennes.
Neniun bicikla vojo ekzistas dum kelkaj kilometroj post Varangéville Ni do devas preni sufiĉe trafikatan vojon sed feliĉe ni rapide lasas ĝin rapide por preni pli malgrandajn vojojn.
Ni preterpasas la orientan salfabrikan fabrikon. La konduktilo, kiu verŝas la salon en la vagonojn, trairas la vojon kaj la kanalon. Tre precize super la kanalo, la pipo portas la surskribon "la baleno". La lokaj fiŝoj devas trovi ke estas pretendeme ...
Preskaŭ subliminale, ni memoriĝas Normandi’on, kiam ni preteriras ŝildon indikantan la direkton de TOMBLAINE, sen E ... sendube la letero flugis al alia horizonto, ĉar ni vidas ŝildon MEREVILLE, kun E ĉi-foje kelkajn kilometrojn plu. Ni lasos kiel donacojn al la homoj ĉi tie Tomblaine kaj Meréville. Ni konservos Tombelaine, Merville kaj Franceville kaj eĉ Varengéville ... sur Mer kaj ... kun E.
La areoj, kiujn ni trapasas, estas sufiĉe malĝojaj. Ĉe la horizonto, multaj elektraj linioj, malbelaj, ŝiras la horizonton. Fabrikoj, kiel ekzemple sala akvo aŭ la fabriko Solvay, kiu fabrikas natrian karbonaton kaj bikarbonaton, estas ĝuste en la koro de la urbo. Ili dungis milojn da homoj, ili nur dungas kelkajn centojn. La identeco de la urbo estis forĝita ĉirkaŭ ĝia industrio, iliaj malkreskoj estas paralelaj, preskaŭ konstantaj. La grandega preĝejo en la urbo aspektas kiel katedralo, kvazaŭ por memori tiujn pasintajn tagojn. Kiel aliloke, la urbestro estis laboristo kaj komunisto, la urbo hodiaŭ estas dekstre ... En ĉi tiuj industriaj basenoj, la historio kaj la vivo de la homoj ofte malimplikiĝas fadeno post fadeno. Tuta socio, kiu devas reinventi estontecon por si mem. Ne facila.
Kvazaŭ por forigi ĉion, ni aliĝas al la verda vojo. Ni rajdas plej ofte apud akvo. Kaj akvon, ni vidas hodiaŭ. En la malordo: Krucvoja kanalo, Canal des Vosges, Canal de la Marne au Rhin, Mozelo, kanaligita aŭ ne, Meurthe ..
Mankas nur nia amiko Mozo - vorto de Ardenoj, laŭ naskiĝo aŭ adopto -. SedSla rivero venos, ni atingos ĝin morgaŭ post biciklado ĉirkaŭ dek kilometrojn al Commercy kaj Verdun. Tiun itinero ni konas de vojaĝado antaŭ kelkaj jaroj laŭ la tutan EV19, la plej junan, kiu laŭiras la riveron de sia fonto, sur Plateau de Langres, ĝis ĝia enfluejo ĉe Hoek Van Holland, Nederlando.
En Commercy, certe ni manĝos ŝaŭmbiskvitojn (madeleine) ... atendante retrovi Jeannette ...
Por esperi ĉi tiun frandeman plezuron, post la foriro de la akvo ni devis premi sur la pedalojn - la supreniro de Foug estas kruta ... - forlasi la departementon Meurthe-et-Moselle kaj atingi tiun de Meuse, la lasta transiranta antaŭ Ardenojn.
